Trolleyprobleem
Terug naar Verhalen
Terug naar Nederlands
Home
Uit de bundel 'Petanque op klompen':
Trolleyprobleem
Meestal, en zonder er waarschijnlijk erg in te hebben, staan we tijdens
een spelletje petanque regelmatig voor een dilemma en ontstaat er een
zo genaamd trolleyprobleem...
Bij veel spellen en sporten is het heel gebruikelijk om, zoals
bijvoorbeeld bij het damspel, één eigen schijf te offeren om daarmee
twee of zelfs meer schijven terug te kunnen pakken van de tegenstander
of een aantal eigen schijven juist te behoeden. Klinkt simpel, gewoon
die éne steen offeren en die het liefst dubbel en dwars terugpakken,
nietwaar? De zelfde situatie maar dan toegepast op mensen geeft toch
wat een andere kijk op de zaak.
In een artsenpraktijk heeft een man snel een donorhart nodig, of hij
zal onherroepelijk sterven. Een andere man in die zelfde praktijk heeft
rond die zelfde tijd snel twee nieuwe donornieren nodig, of zal ook
onherroepelijk sterven. Dan komt er een sportieve vent bij de dokter
met een simpel botbreukje. Deze man heeft precies het juiste donorhart
en precies een passend stel donornieren voor die andere twee mannen uit
zijn praktijk. Denk je dat de arts deze éne sportieveling gaat offeren
om de twee anderen van hun gewisse einde te redden? En als je geneigd
bent om toch vooral maar niet in te grijpen, zou je in een
vergelijkbaar geval, dit dan wel doen als je door het offeren van die
éne persoon veel of zelfs heel veel mensenlevens zou kunnen redden?
Neem je, met de allerlaatste boule nog in je hand het éne liggende
punt, of ga je die bal alsnog serieus gooien met het risico de winst
weg te geven of misschien toch nog een extra punt te kunnen scoren?
Heeft het prijzengeld er misschien mee te maken? Voor een reep
chocolade neem je het risico wel maar in een partij om duizend euro,
dan toch maar liever niet, of wellicht juist andersom? Hangt het
misschien van je speelpartner af? Als het goed uitpakt ben je zijn
complimenten waarschijnlijk al snel weer vergeten. Of ben je misschien
bang om vreselijk op je donder te krijgen als je goedbedoelde worp
mislukt?
Gelukkig heb ik geen artsenpraktijk en kan ik mij prima redden zonder
die vette hoofdprijs bij een partij petanque. Blijft over, de gedachte
over mijn speelpartner. Ziet hij er erg sterk uit, moet ik bang voor
hem zijn, of is het een jofele kerel die zelf toch ook wel eens een
risicootje neemt? Natuurlijk ga ik een wijle met hem overleggen maar
binnen de minuut van art. 20 uit het spelreglement, heb ik persoonlijk
geen enkele moeite de juiste keuze, herstel, míjn juiste keuze te
maken.
© Piet/er Bult