Zoals mijn Franse vocabulaire al met enige regelmaat door de petanque-sport overhoop is gehaald, ging het de vorige week ook weer eens helemaal mis.

'Waar wil je spelen?' vroeg mijn door het lot toegewezen lieftallige teamgenote in een doublette. 'Wij mogen het zeggen want wij hebben de toss gewonnen.' 'Hoezo de toss gewonnen? De toss verloren, zul je bedoelen!' stelde ik er tegenover. Ja, ik lok graag discussie uit. 'Wat bedoel je? Ik zei munt en het was toch munt?' zei ze. Ik ondersteunde mijn stelling nog met een filmpje wat ik op YouTube had gezien maar het mocht niet baten.

In tegenstelling tot veel andere tossen blijkt bij het petanque het winnen van de toss eerder een na- dan een voordeel op te leveren, las ik ergens in een vakblad. Het team dat de toss wint mag inderdaad de speelplaats bepalen en mag vervolgens het but uitwerpen. Dat zal soms een voordeeltje zijn. En de winnaars van de toss mogen, moeten zelfs, ook de eerste boule werpen. Maar volgens allerlei theorieën is meestal niet de eerste maar juist de laatste boule van het grootste belang en maakt het werpen van de laatste boule vaak het verschil tussen winnen of verliezen.

Bij het damspel is het duidelijk: wit begint en zwart wint. Rare sport eigenlijk, het petanque. Daar win je de toss en verliest daarmee op voorhand de partij eigenlijk al of staat in ieder geval al vóór het begin van de partij op achterstand. Gelukkig is het waarheidsgehalte van deze stelling, net als die van het dammen, misschien van toepassing bij enkele topspelers maar werkt het bij de meeste spelers, en zeker bij een beginneling als ik, gelukkig net iets anders, heb ik inmiddels ervaren.

Toch moeten mijn hersenen nog altijd wennen aan het idee dat het winnen van de toss in deze sport op den duur dus eigenlijk het verliezen van de partij betekent. Bekijk ter onderbouwing van de stelling het filmpje op YouTube tussen spelers van Thailand en Madagascar.