Groeten

Weeromme naor Etymologie
Weeromme naor Stellingwarfs
Home


Groeten

Een speciaol oold-Saksisch woord eins, dat groeten. Aj't een peer honderd jaor leden in et oolde Saksenlaand over groeten hadden dan reup ie op tot oorlog: ten aanval. Groeten... was etzelde as Aanvalluh..! In et oold-Saksisch wodde et schreven as 'grötian' en betekende et ok wel: anspreken, sommeren, anklaegen, uutdaegen, veur et gerecht slepen en zowathenne.

Dit groeten wodde altied mit lude stemme toereupen, zuver raosd (gräzen). Laeter is dat allemaole wat minder wodden en wodde et grėtan tot een soorte van goelen, janken en knorren.

Dat dit groeten ok femilie is van raozen, zal je dan lichtkaans ok gien ni'jdoen. Dat raozen wodde doe een protte bruukt in geval van een overval, moord, steelderi'je, vrouwludemisbruuk en gao zo mar deur. In zoe'n geval wodde dat raozen uutlegd as toeroepen om iene veur et gerecht te slepen. Et woord groeten komt dan ok uut de rechtstael, krek as et daor bi'j heurende anvalen.

In liekewel et Stellingwarfs as et Fries klinkt dit woord 'groeten' bi'j slot van zaeke ok nog deur in grėtman (grietman, rechter en laeter burgemeester), een grietenij(e) was een grondgebied of distrikt en dat wodde - weer laeter - een gemiente.

Et groeten as meervooldsvorm van een 'groete', as een vorm van rimpels komt lichtkaans van 'groeve' (gruoba) in de oolde betekenis die we now ok nog wel kennen van graf, groeve, (vaal)koele, sponning of hol.

Al mit al, niks vrundeliks an et 'groeten' te bespeuren, zoas wi'j dat vandaege-de-dag kennen.


© Piet/er Bult