Anansi - Lest de gedaachten
Weeromme naor Anansi
Weeromme naor Klassiekers
Weeromme naor Stellingwarfs
Home
Anansi - Lest de gedaachten van de hemelgod
Nyankopon de hemelgod hadde drie kiender: Esum de naacht, Israne de
maone en Owia de zunne. Hi'j besliste dat ze alle drieje in
verschillende dörpen wonen mossen. Hi'j stuurde ze vot en ieder bouwde
him een dörp. De hemelgod, die et meerst van Owia hul, mos nao verloop
van tied iene van zien zeunen anwiezen as zien opvolger. Hi'j
schilderde een stoel zwat en zee tegen zien onderdaonen: "Wie van jim
kan mien gedaachten lezen?"
Kwaku Anansi de spinne kwam in de bienen en verklaorde: "Ik kan je
gedaachten lezen." Hi'j vertelde iederiene dat hi'j Nyankopon zien
kiender haelen gaon mos en vertrok. Onderwegens begon oonze vrund een
betien an himzels te twiefelen. Ik zee now wel da'k de gedaachten van
de hemelgod lezen kan, mar dat was een leugentien, docht hi'j. Wat
moe'k eins bi'j zien zeunen doen gaon? De spinne plokte iene vere van
iedere voegel die hi'j op zien reize tegenkwam en plakte die an zien
eigen lief. Op die meniere vleug hi'j opdirkt as een voegel weeromme
naor et dörp van Nyankopon en laandde op een toeke van de gyedua-boom.
Iederiene begon opgewunnen te gillen: "Ye-e-e-e!" want zoksoorte voegel
hadden ze gienertied zien.
Nyankopon kwam uut zien huus en stuurde iederiene vot. Hi'j mompelde
bi'j himzels: "Och, was Anansi hier mar, die zol grif de naeme van
disse vremde voegel weten hebben. Ik vraoge mi'j trouwens of as die
spinne warkelik mien gedaachten lezen kan. Dan zol hi'j weten da'k et
liefst mien zeune Owia as mien opvolger anwiezen zol. Him acht ik daor
et meerst geschikt veur. Mar ik moet een proef nemen, waorbi'j alle
drieje mien kiender een eerlike kaans kriegen. Vandaege he'k een
kintinkyi-yam opgreuven, en an diegene van mien kiender die de naeme
van de yam wet, za'k de zwatschilderde stoel van weerdighied geven.
Kwaku Anansi gaot ze now haelen. Begrotelik, hi'j zol grif de naeme van
disse voegel weten hebben."
Anansi wus genoeg en vleug vot. Doe hi'j op een veilige ofstaand was
plokte hi'j de veren van zien lief veur hi'j veerdergong. Eerst kwam
hi'j an in et dörp van Esum de naacht. Hi'j zee: "Je vader het zegd
daj' bi'j him kommen moeten."
"Goed," zee de naacht, "dan kuwwe tegere gaon."
"Ik bin nog niet zoveer," zee de spinne, "ik moet eerst naor je breurs de zunne en de maone. Zi'j wodden ok verwaacht."
"Blief dan toch minstens eten," drong Esum an, en hi'j gaf Anansi reusterde maïs. Doe die op was gong Anansi d'r weer van deur.
Ankommen bi'j Osrane de maone zee hi'j: "Je vader het zegd daj' bi'j him kommen moeten."
"Goed," zee de maone, mar veur hi'j gong plette hi'j wat yam en beudt
de spinne een maoltied an. Nao et eten leup Anansi naor et dörp van
Owia de zunne. Weer zee hi'j: "Je vader het zegd daj' bi'j him kommen
moeten." Daor hadde de zunne gien bezwaor tegen, mar hi'j wol Kwaku
Anansi ok te eten geven en slaachtte een schaop veur him. Nao et eten
gongen ze op pad.
Doe ze haost in et dörp van de hemelgod ankwammen fluusterde Anansi:
"Luuster, Owia. Je vader wil vandaege de kwessie van zien opvolging
regelen. Hi'j het een stoel zwat verfd. Hi'j zol et liefste willen dat
ie in zien voetstappen gaon zullen. Vandemorgen het hi'j een yamwottel
opgreuven. Diegene van jim die de naeme van de yam zeggen kan, krigt de
stoel en daorbi'j ok de weerdighied van zien opvolging. Now dan, et
gaot over een kintinkyi-yam. Vergeet et niet. Om je te helpen neem ik
twie trommels mit. As iene op de kleine trommel speult klinkt et zo:
firi bomo firi bomo. Dan zal de grote trommel bescheid geven mit:
kintinkyi bomo kintinkyi bomo. Vergeet et niet."
Doe kwam iederiene saemen op et hiem van de hemelgod. Plechtig nam die
et woord: "Mien zeunen, ik hebbe jim roepen laoten veur een belangrieke
angelegenhied. Zien jim hier disse zwatschilderde stoel? En zien jim ok
die yamwortel daore? Diegene van jim die de naeme van disse yamwortel
wet krigt de stoel en zal mi'j opvolgen. Esum de naacht, ie bin mien
ooldste zeune. Ie meugen beginnen."
De naacht docht diepe nao en zee: "De yam hiet pona." Alle meensken reupen: "Ye-e-e-el"
"Mien twiede zeune Osrane de maone mag et now zeggen." De maone zee:
"De naeme van de yam is asante." Weer reupen de meensken: "Ye-e-e-el"
"Now mien twie ooldste kiender et zegd hebben is de jongste an de
beurt. Zunne, hoe hiet disse yam?" Prompt sleug Kwaku Anansi op de
kleine trommel: firi bomo firi bomo! En de grote trommel zee doe:
kintinkyi bomo kintinkyi bomo!
Zelsverzekerd stapte Owia naor veuren en zee: "Doe ik nog hiel klein
was nam mien vader Nyankopon mi'j vaeke mit op zien kuierties. Hi'j het
me doe de naemen van alle yamsoorten leerd, en ik bin niks vergeten.
Dit is een kintinkyi-yam." Iederiene reup drie keer: "Aeeee, aeeeeee,
aeeeeee!"
Nyankopon sprak zien oordiel uut: "Mien beste Esum, ie bin de ooldste
mar ie bin d'r in slaegd om alles wa'k je leerd hebbe te vergeten.
Daorom beslis ik hier en now dat alle kwaodaorige dingen heur oorsprong
vienen zullen tiedens de naacht. En ie, Osrane, hebben mien woorden ok
niet ontholen. Daorom zullen alliend kiender in je locht speulen. Ie
daorentegen, Owia, hebben mien lessen niet vergeten. Ie hebben mien
raod goed in je opneumen. Ie zullen de leider wezen. Iederkeer as d'r
wat van belang regeld wodden moet zal dat overdag gebeuren, onder jow
waekend oge."
© Piet/er Bult (vertaeling)