De laeste dag
Weeromme naor Verhaelen
Weeromme naor Stellingwarfs
Home
De laeste dag
An et aende van disse wereld doe alle netuur deur de meenske in kultuur
ommezet was, doe alle hope vervongen was deur volkomen beheersbere
feiten, ja, doe alles klopte, mar zonder hatte; doe d'r nog een betien
ruumte en locht was, mar gieniene daor nog om verlegen zat; doe d'r nog
wel letters weren en woorden mar niks meer om nog es over te praoten,
doe d’r gien gezang, gien ni'js meer was, en we nargens nog een
bosschop an hadden; doe d'r dan wel niet meer vochten wodde mar dat was
inkeld en allienig omreden d’r veur niks en gieniene nog wat te vechten
vul, nog veur gien meenske, nog om gien boom, o ja, op die iéne nao...
Doe zee de laeste man van zesmiljoen tegen de vrouw van liekeduur: now
biwwe alliénig en hebben we alles, alle ruumte en alle tied veur
oonszels. Hi'j nuumde himzels Adam, man van de hiele eerde. Zi'j leut
heur Eva numen, moeke van gelokkig gieniene meer, gien kiend om nog
veur te leven. Doe zee de man tegen zien vrouw: allienig ieje en ikke
bin nog over en we bin ofstemd op een leven zonder aende, wi'j hebben
now tegere et ieuwige leven, gien alderhoogste zoas een god of een
meenske staot oons nog in de weg. D'r is nog mar ién geveer: dat iene
van oons bi'j de boom van et leven komt en van de laeste appel et.
Ze goelden niet meer, ze lachten niet meer, ze konstatteerden inkeld
nog mar feiten en gongen uut verveling ok nog wel es een posien mit ’n
beidend op bedde. D'r was trouwes tussen de laeste man en de laeste
vrouw gien liefde meer, mar inkeld nog verstaand in 't spul, daorom
vullen ze vaeks in een berisseneerde mar koolde slaop.
Mar midden in de laeste naacht kwam et laeste dier naor heur bedde toe
kreupen en siste, mit in zien stemme et laeste betien gevuul: Adam, wor
wakker en eet van de boom, want de laeste appel stilt je döst om de
alderhoogste god te wezen. En de vrouw die naost je ligt zweeft
slaopende weeromme as een verleuren ribbe in je lief. Adam, kom toch
overaende, om man van warkelik àlles te wezen.
En de laeste man dee wat et laeste dier in de laeste naachs van de
laeste dag tegen him zee en hi'j beet in de laeste appel van de laeste
boom op disse eerde. Doe klonk de stemme van de ieuwenlaank vergeten
echte alderhoogste: Adam, waor bi'j toch? Adam, wat doej' toch? En Adam
leut van schrik de appel valen en wol him verschoelen mar d'r was gien
boom of struke meer om nog aachter weg te kroepen, alderdeegst gien
blad om veur zien mond te holen. En de alderhoogste zee: now het et
genoeg west! Ik begin hielendal opni'j. Et laeste zal daorom et eerste
wezen. Doe blaosde hi'j levensaosem in die laeste, anvreten appel. En
doe de meenske nog veur de dood op de vlocht wol, wodde hi'j overvalen
deur et leven dat uut die laeste appel begon te stromen.
En as een vlammend zwaord snee et inzicht deur zien geweten. Doe keerde
hi'j him omme, beug him naor de ni'je eerde en staemelde in traonen:
mag ik, de alderlaeste, die alle leven hier kepot maekt hebbe, now toch
de eerste wezen die altied in vrede leven zal, tegere mit een hiele
protte aanderen? En de alderhoogste reup van boven: dit liekt mi’j
aorig beter toe, zo is et goed!
© Piet/er Bult
Vertaeling van wark van pastor Jan van Opbergen