Taaltellings

Weeromme naor Verhaelen
Weeromme naor Stellingwarfs
Home


Taaltellings in praktiek

Op iene van mien trektochten deur et oolde Saksenlaandschop he'k mi'j veural ok es doende hullen mit et toetsen van theoretische taeltellings an de praktiek van alledag. Veur de veurstaanders en belanghebbers van et bruken van oonze prachtige oolde Stellingwarfse tael he'k niet vule aanders as een kotte en minne bosschop: et is over, et is veurbi'j.

In noord-Duutslaand moe'n neffens de laeste taeltellings nog wel zoe'n twintigmiljoen Nedersaksische platpraoters wezen. In de daegelikse praktiek van roem veertien daegen ommezwalken tussen Bremen en Hamburg en mit de naodrok op et kris-kras zuken naor gebrukers van et platt-Duuts kwa'k nog gien vuuftig tegen! De grootste helte mos ik ok nog es tot de waore taelfreaks rekenen, die veural in de biebeltheken te vienen weren.

Om mar mit mien konklusie uut aende te zetten: et het gien zin om an dit fenomeen nog tied en geld te besteden mit et doel om oonze oolde tael nog in leven te holen. Dat wil niet zeggen dat et veur pattie nog lange en alderdeegst een weerdevolle vri'jetiedsbestedinge wezen kan.

Dit wel wat onwetenschoppelik mar toch ok niet hielemaole onbelangriek onderzuuk he'k uutvoerd op iene van mien vekaansiereizen in augustus 2016. In roem veertien daegen tied he'k tussen Bremen en Hamburg op alderhaande menieren omdebi'j vuufhonderd meensken anspreuken om uut te vienen in wat maote die et Nedersaksisch (nog) bruukten. Mien Dom-Dom he'k onder de stoel legd en meer as honderd keer he'k in mien beste Nedersaksisch de weg vraogd. Niet iene uutzunderd, gavven ze in eerste instaansie allemaole bescheid in et standerd Hoog-Duuts. Op mien andringen da'k dat niet verston en da'k eins alliend in et Platt kommuniseren kon, wodde ik alle keren mal ankeken al kwa'k van een aandere planeet. Een peer - haost allemaole oolderen - deden liekwels heur best en kwawwe d'r vaeks mit een mingelmoesien van Hoog en Platt wel uut.

Mien onderzuuk he'k zomar op 'e straote uutvoerd mar ok in kroegies, op 'e mark, op 'e camping, in winkels en gao zo mar deur. Bi'j de Upstalsboom (in Aurck) ston wel een man of dattig. Op mien vraoge a'k hier wel Platt of alderdeegst Fries praoten moch kree'k meerst wat lacherig volk om mi'j henne staon, waor een peer van wel wat woorden in 't Platt of wat dat op Fries leek zeggen konnen, mar et bleef vaeks bi'j wat losse woorties.

Aj' om wat subsidie verlegen zitten dan zeg ie vaeks dat et twie veur twaelf is mar ik verzeker je dat de schoele al lange uut is en et dan ok al roem over twaelven is..


© Piet/er Bult