Emancipaosie

Weeromme naor Essays
Weeromme naor Stellingwarfs
Home


Emancipaosie

Emancipaosie (Letien: emancipatio) is et perces waorbi'j sociaole groeperings vanuut een twiederangs pesisie in de saemenleving naor een volweerdig plak oprokken en geïntegreerde bestaanddielen van de maotschoppelike odder wodden. Dit perces kan alderdeegst op een totaole assimilaosie (veergaonde graod van anpassing) uutlopen.

Emancipaosie kan hiel verschillend van aord wezen: poletiek (o.e. et kriegen van kiesrecht), ekenomisch (dielneming in welveertsgruui), maotschoppelik (toegaank tot allerhaande milieugroepen, instellings en aktiviteiten), kultureel (anveerding van de kulturele stijl en weerden van de saemenleving). Seins valen disse dielemancipaosiepercessen, ok in heur stagnaosie, saemen (de zwatte bevolking in de USA), soms is d'r dudelike divergeensie in 't spul (o.e. et jodedom in de 19de ieuw, ekenomisch en kultureel in de veurhoede, mar poletiek en maotschoppelik nog de hieltied ofweerd).

Universele emancipaosiebewegings betreffen raciaole groeperings (zo as slaverni'je), koloniaole volken, (haand)warkvolk (arbeidersbeweginge), vrouwluden (feminisme en aandere vrouwebewegings), gehandicapten en seksuele minderhiedsgroepen (homesuelen). Typerend veur Nederlaand is de emancipaosie van de rooms-kattelieken (religie) en de emancipaosie van de griffemeerde 'kleine luyden' in de 19de ieuw.


© Piet/er Bult