Kritiek van Pieter

Weeromme naor Essays
Weeromme naor Stellingwarfs
Home


Kritiek van Pieter de G.

Mien andacht wodde trokken deur een kollum van Pieter de Groot, in de bi'jlaoge Frysk van de LC. Pieter is ok bekend van zien aandere kollums 'Dwers' en 'Harje' in diezelde kraante. Zels graeg wat dwas en de zaeken wat scharp stellen. Daor hewwe gewoonlik gien muuite mit mar wat disse man d'r ditkeer  uutkraomt is eins gien praot weerd, mar veuruit, ik zal d'r even veur zitten gaon en d'r bried over uutwijden. Pieter mient dat d'r in de Stellingwarven een taelguerrilje gaonde is. Toe mar! Wi'j bin bliekber van vroegere dissidenten (zie: 'Harje' van september 2005) opklommen - of degradeerd - tot de guerriljestrieders en in Berkoop zitten de beschetenen die heur in zien ogen wieselik stilleholen. Dom praot want ie moe'n altied praotende blieven, in mien ogen. Mit of zonder hulpe van aanderen, mar blief mit mekeer in gesprek. Aj' in onwil niet meer mit mekeer praoten, kuj' d'r vergif op innemen en weten dat d’r ongelokken van kommen.

"Fryske humor hat glês yn 'e mûle," he'k es argens lezen en dat was mien eerste gedachte bi'j et stokkien van Pieter de G. Hoe en waor et eins begonnen is, geleuft de beste man wel mar de vlamme sleug veurgoed in de panne doe ze in Berkoop niks mit oonze biebel vandoen hebben wollen, neffens Pieter. Waor Pieter die wieshied weg het en - even veerderop - dat een aktiviteit eerst erkend is as d'r een stempel uut Berkoop op staot, is mi'j een raodsel. Oold-direkteur Pieter Jonker het ok wel es aanders zegd: "Wi'j in Berkoop kun en hoeven niet alles zels te doen, as et mar gebeurt." Dat Berkoop et 'verpoft' om oonze biebel te erkennen, neffens De G., vienen wi'j op himzels vanzels hielemaole niet slim. Wi'j hebben liever dat 'ie gewoon bruukt wodt, liekewel in de karken as in huus op ‘e taofel, en daor hewwe gien stempel uut Berkoop veur neudig. Dawwe as 'locht' beschouwd wodden, zo Pieter zegt, geleuf ik domweg niet. Ze uteren heur dan lichtkaans niet of aanders mar Bloemhoff lopt bi’jglieks wel mit oonze aktiviteiten te koop, o.e. in iene van zien laeste (mit)uutgiftes, ‘Handboek Nedersaksische taal- en letterkunde’. Awwe locht weren dan zol d'r linksomme of rechtsomme hielemaole gien andacht an oons schonken wodden en dat wodt d'r vanzels wel. En et kan in mien ogen ok haost niet aanders wezen as dat et heur in Berkoop bi'j slot van zaeke lieke dwas zit as oons. Mar ja, echte Stellingwarvers basten liever as dat ze bugen. Mar Pieter de G. het et niet helemaole begrepen, bin 'k bange.

Even veerder vaalt hi'j d'r over dawwe de veurige maond een 'schel- en stinkstok' opneumen hebben in 'An de liende' van een anoniem feguur. Beste Pieter, wi'j hebben de reden waoromme we dat doe opneumen hebben d'r in een 'noot van de redaktie' onderzet. Domweg omreden de feiten uut dat epistel oons bekend veurkwammen en we et oons indaenken kunnen dat iene in een bepaolde funktie zit dat die d'r muuite mit het en zette zien naeme d'r voluut onder. Dat zol dan as risseltaot hebben dat zoe'niene him stilleholen moet. Now, daor hewwe hiere al genoeg van in de Stellingwarven. Je stilleholen mar iedere maond wel stiekem zitten te gniffelen en te gniezen. Wao'we dudelik uutleggen hoe dit gaon en kommen is moet Pieter et een betien verdri'jen mit zien insinuaosie: 'dat by har yn 'e brievebus rûgele wêze soe.' Bespeur ik daor twiefel over..?

Et alderslimste komt nog want Pieter de G. mient - as kraanteman - volstaon te kunnen mit et plegen van 'hoor' (ik haw Sietske Bloemhoff frege...) en et bi'jheurende 'wederhoor' wel aachterwege laoten te kunnen. Bi'j een betien kraante die meer wezen wil as een roddelblad staot hier gewoonlik (fig.) de doodstraf op. En inderdaod, wat ha'k de beste man graeg zwat op wit zien laoten wild dat wi'j een aander bescheid op diezelde vraoge(n) kregen hebben as Pieter. En wat wa'k graeg mit him naor Berkoop toereden om et hiele verhael in ienkeer uut de wereld te helpen, as hi'j daor dan zo mit begaon is. Mar nee, de LC köst deur zien toedoen bliekber liever veur roddel en aachterklap. En krek as de roddelblaeden haelt Pieter d'r wat medestanders bi'j an (anderen zeggen het ook) mit et stokkien van Otto de V. Hi'j dikt Otto zien woorden nog wat an (verdri'jt die alderdeegst) deur te schrieven dat Schrieversrontemitwarker(?) Otto oonze biebelvertaeling - eufemistisch zegd - eins mar 'prutswark' vint. D'r ston toch dudelik in dat stok van Otto dat hi'j et 'best leesber' vun, beste man! In de laeste alinea het de op-en-top kraanteman De G. et d'r bi'j slot van zaeke nog over dat dit oonze meniere wezen zol 'om de diskusje út de wei te gean' en geft oons nog wat wieze lessen over fesoen en zo mit. De diskussie zuwwe gienertied uut de wege gaon, beste Pieter en dat fesoen, zuwwe et daor now veerder mar even niet over hebben..?


© Piet/er Bult