Sunderklaos
Weeromme naor Essays
Weeromme naor Stellingwarfs
Home
Sunderklaos
Wie was dat ok al weer, oonze oolde Sunderklaos. Daor is een protte
onwissighied over. D'r was wel ooit es een 'Nicolaas van Myra'. Dat was
een beroemde volksheilige waor trouwes niet al te vule over bekend is.
Hi'j zol in de eerste helte van de 4de ieuw bisschop van Myra in Lycië,
an de zuudwestkaante van Antalya in Zuud-Turkije, west wezen en bi'j et
Koncilie van Nicea (325) west hebben. Dat Antalya, daor vliegen
vandaege-de-dag vliegtugen vol Nederlaners henne. Zollen daor ok een
protte Stellingwarvers bi'j wezen? Dan was d'r ok nog een heilige
'Nicolaas van Pinara', ok al in Lycië (overleden in 564). Daor is ok
niet al te vule meer over bekend. En dan hewwe nog een heilige
'Nicolaas, patroon van Ruslaand'. Die Nicolaas ston bekend om zien
vrundelikhied en al zien liefdaodig wark. Hi'j is ok de patroonheilige
van kiender, schoelejongen, jonge maegies, schippers en koopluden. Et
feest van de heilige Nicolaas zo as dat in Nederlaand en Vlaanderen
vierd wodt as Sunderklaos, wodde deur Nederlaanse kolonisten naor
Amerike over brocht en deur de Engelspraotende bevolking daore tot
Santa Claus ommetoverd.
De kern van de legende, die van Griekse oorsprong is, bin veural de
verhaelen over de redding van drie onschuldig tot de dood veroordielde
schipbreukelingen of een verhael over drie aarme maegies an wie
Nicolaas stiekem geld gaf, zodat zi'j trouwen konnen. Hi'j zol ok drie
kiender, die tiedens een hongersnood om et leven brocht weren, weer tot
leven wekt hebben. Zo wodde hi'j de heilige van de goede giften.
In Myra en Constantinopel wodde hi'j vereerd vanof de 6de ieuw. Vandaor
verspreidde et verhael heur over de hiele Griekse en Russische karke.
Sund de 9de ieuw wodde Nicolaas in Rome en Italië vereerd en vanof de
10de ieuw in Duutslaand, Engelaand en Frankriek. Veural deur de Hanze
(verieninge van koopluden) verspreidde zien verering in 't noorden van
Europe. In 1087 wodde zien bonkerak overbrocht naor Bari in
Zuud-Italië. Nicolaas wodde de patroon van schoelkiender, schippers,
gevangenen, bakkers, koopluden, apothekers, juristen, van steden (o.e.
van Amsterdam) en lanen (o.e. van Ruslaand).
In de legenden die in de Nederlanen over him in omloop weren, kwam
Spanje in et plak van Zuud-Italië; vandaor zien zwatte (Moorse)
knecht(en). Wi'j vieren Sunderklaos meerstal op de vuufde mar dat moet
eins de 6de december wezen.
In de bieldende kuenst wodt Nicolaas vaeke ofbield as een bisschop in
vol ornaat, mit drie kiender naost him in een wastobbe (symbool van de
kiender die hi'j redded hebben zol) of mit drie bollen (nl: bollen) as
symbool van de bruidsschat die hi'j an drie maegies gaf. Soms het hi'j
ok wel es tekend of schilderd mit een schip of een anker as attribuut.
© Piet/er Bult
Bron: Encarta enciklopie.