De kleine zeemeermin
Weeromme naor Verhaelen
Weeromme naor Stellingwarfs
Home
De kleine zeemeermin
Veer in de zee is et waeter zo blauw as de blatties van de mooiste
korenbloeme en zo helder as et zuverste kristal, mar et is ok hiel
diepe, dieper as een ankerketten iens kommen kan. Ie zollen een hiele
protte karketorens boven op mekeer zetten moeten om van de bojem van de
zee tot an de oppervlakte kommen te kunnen. En daor in die diepste
diepte wonen de zeemeensken. Mar now moej' niet daenken dat de bojem
alliend mar kael, wit zaand is. Nee heur, daor gruuien de aldermooiste
bomen en plaanten en heur stengels en blaeder bin zo smu dat ze bi'j de
minste beweging van et waeter henne-weer-denne gaon, krek as ze levend
binnen. Grote en kleine vissen, allemaole zwemmen ze tussen de toeken
deur, krek as bi'j oons de voegels in de locht. Op et allerdiepste
plakkien ligt et peleis van de zeekeuning. De muren bin van koraal en
de lange, spits toelopende raemen van et zuverste barnstien. Et dak is
van nuunders die mit de bewegings van et waeter eupen en dichte gaon.
Et zicht d'r allemaole prachtig uut, want in iedere schulpe zit een
schitterende parel en aj' d'r mar ientien van in de kroon van de
keuninginne doen zollen, zol dat al hiel biezunder wezen.
De zeekeuning was al jaoren wedeman en zien oolde moeke dee de
huusholing veur him. Zi'j was een wieze vrouw, en ze was groots op heur
aodelike ofkomst. Daoromme hadde ze twaelf oesters op 'e stat; de
aanderen van hoge komof mochten d'r mar zesse op 'e stat hebben.
Veerder verdiende ze alle lof, veural omreden ze zovule van de kleine
zeepreensessies, heur kleindochters, hul. Et weren zes mooie kiender,
mar de jongste was de aldermooiste van allemaole. Heur huud was zo
blaank en zo teer as een rozeblattien, heur ogen zo blauw as et diepste
meer, mar ze hadde gien bienen, krek zomin as de aanderen: heur lichem
aendigde in een vissestat.
Ze speulden de hiele dag in et peleis, in de grote zaelen, waor
levendige bloemen uut de muren gruuiden. De grote raemen van barnstien
gongen eupen en dan zwommen de vissen bi'j heur naor binnen, zoas bi'j
oons de zwelvers binnenvliegen awwe de raemen eupenzetten, mar de
vissen zwommen recht op de prensessies of, atten uut heur haand en
leuten heur aaien. Buten et peleis was een grote tuun mit vuurrooie en
donkerblauwe bomen. De vruchten glaansden as goold en de bloemen as
branend vuur, deurdat ze de hiele tied heur stengels en blaeder
beweugen. De grond was van et fienste zaand, mar blauw, as de vlamme
van zwevel. D'r lag een wonderlik blauw schiensel over alles henne. Ie
zollen eerder daenken daj' hoge boven in de locht weren en alliend
locht boven en onder je zaggen, dan daj' op de bojem van de zee weren.
Bi'j echt stil weer koj' de zunne zien, die leek op een paorse bloeme
mit een kelk waor al et locht uut stroomde.
Ieder preensessien hadde heur eigen plakkien in de tuun, waor ze greven
en plaanten moch wat ze mar wol. Ientien gaf heur bloemetunegien de
vorm van een walvis, een aander vun et mooi as heur tunegien op een
zeemeermin leek, mar de jongste maekte heur tunegien hielendal rond,
krek as de zunne, en ze hadde alliend mar roodglaanzende bloemen. Et
was een wonderlik kiend, stille en in heurzels keerd, en wiels de
aandere zussies heur tunegies versierden mit de gekste dingen die ze
uut straande schippen haeld hadden, wol zi'j, behalven de rozerooie
bloemen die op de vere zunne leken, alliend een mooi marmeren beeld
hebben, in de vorm van een mooie jonge, dat uut glaanzend witte stien
hakt was en bi'j een schipbreuk op de bojem van de zee te lane kommen
was. Bi'j et beeld plaantte ze een rozerooie treurwilg die prachtig
gruuide en die zien toeken over et beeltien henne hangen leut, tot op
de blauwe zaandbojem, waor et paorse schaad krek as de toeken henne en
weer beweug; et leek wel as de toppe van de boom en de wottels een
spullegien deden, waorbi'j et de bedoeling was dat ze heur tuten.
Ze vun niks mooier as de verhaelen over de meenskewereld boven waeter.
Heur oolde beppe mos alles vertellen wat ze wus over schippen en
steden, meensken en dieren. Et leek heur veural zo biezunder dat de
bloemen op eerde lekker reuken. Op de bojem van de zee was dat niet zo,
daor koj' niks roeken. En dat de bossen gruun weren, en dat de vissen
diej' daor tussen de toeken zaggen, zo hadde en zo mooi zingen konnen
dat et een lieve lust was. Dat weren de voegelties, mar beppe nuumde ze
vissen, want aanders begrepen ze heur niet omreden ze nog gienertied
een voegel zien hadden.
"Aj'm vuuftien wodden," zee beppe, "dan meuj'm uut de zee opduken en in
de maoneschien op de rotsen zitten te kieken naor de grote schippen die
veurbi'jveren, en dan zuj' bossen en steden zien!" Et jaor daornao
wodde et eerste zussien vuuftien, mar de aanderen tja, de iene was een
jaor jonger as de aander. De jongste mos dus nog vuuf jaor waachten
veur zi'j vot moch van de bojem van de zee, om te kieken hoe et d'r
bi'j oons uutzicht. Mar de iene beloofde de aander om te vertellen wat
ze de eerste dag zien hadde, want heur beppe hadde ze niet genoeg
verteld; d'r was zovule dat ze weten wollen!
Gienend van de zussies gunterde zovule as de jongste, krek diegene die
nog et langst waachten mos, en die zo stille en zo in heurzels keerd
was. Pattietoeren ston ze naachs veur et eupen raem deur et
donkerblauwe waeter te kieken hoe de vissen heur vinnen en heur stat
beweugen. De maone en de steerns kon ze zien. Ze schenen mar hiel
bliekies, mar deur et waeter leken ze vule groter as ze in oonze ogen
binnen. As d'r dan een soorte van een zwatte wolke veurlanges glee, wus
ze dat dit een walvis was die boven heur heufd zwom of een schip vol
meensken. Ze dochten d'r vaaste niet an dat in de diepte een
zeemeerminnegien heur blaanke hanen naor de kiel van et schip uutstak.
Doe wodde de ooldste preensesse vuuftien en moch zi'j naor boven. Doe
ze weerommekwam, hadde ze honderd uut te vertellen, mar et
aldermooiste, zee ze, was in de maneschijn op een zaandbaanke in de
kalme zee te liggen en dichte bi'j de kust de grote stad te zien waor
de lochies gleensterden, krek as et honderd steerns weren, en naor de
meziek te luusteren en naor et kebaol en de drokte van rietugen en
meensken, de een protte karketorens mit heur spitsen te zien en te
heuren hoe de klokken ludeden. En krek omreden ze d'r niet henne kon,
gunterde ze daor et meerst naor.
Oe, wat zat et jongste zussien mit spitste oorties te luusteren. As ze
daornao naachs bi'j et eupen raem deur et donkerblauwe waeter ston te
kieken, docht ze an de grote stad mit al et kebaol en de drokte en dan
leek et krek as ze de karkeklokken luden heuren kon.
Et jaor naotied kreeg et twiede zussien toestemming om naor boven te
gaon en rondomme henne te zwemmen, waor ze mar wol. Zi'j deuk op uut et
waeter krek op et stuit dat de zunne ondergong, en dat vun ze et
aldermooiste van alles om te zien. De hiele hemel leek wel van goold,
zee ze, en de wolkens, hoe schitterend die weren, dat was mit gien
penne te beschrieven, ze zeilden rood en paors deur de locht. Mar nog
vule vlogger as die wolken was d'r een troep wilde zwanen. As een
lange, witte sluier scheerden ze over et waeter, krek daore waor de
zunne ston. Ze was daorhenne zwommen, mar de zunne gong onder en de
rozige gloed op et waeteroppervlakte en de wolkens doofden uut.
Weer een jaor laeter moch et dadde zussien naor boven. Zi'j was et
moedigste van allemaole, daorom zwom ze een briede revier op die in de
zee uutmondde. Ze zag mooie, grune heuvels mit droevetunen; kestelen en
laandhuzen die boven prachtige bossen uutstakken. Ze heurde hoe alle
voegels zongen, en de zunne scheen zo waarm dat ze pattietoeren even
onder waeter duken mos om heur gezichte wat of te koelen. In een bocht
van de revier kwam ze een hiele troep kleine meenskekiender tegen; die
leupen hielemaole bloot in et waeter te spatteren. Ze wol mit ze
speulen, mar ze leupen slim schrokken vot en d'r was een klein, zwat
beest kommen, dat was een hond, mar ze hadde nog gienertied een hond
zien. Hi'j blafte zo verschrikkelik naor heur dat ze d'r bange van
wodde en vlogge naor de eupen zee toe zwom, mar ze zol de prachtige
bossen, de grune heuvels en de lieve kiender die in et waeter zwemmen
konnen, ok al hadden ze gien vissestat, gienertied vergeten.
Et vierde zussien was niet zo dapper. Zi'j bleef op de wilde zee en ze
zee dat dat now krek zo lekker was. Ie konnen hiel veer kieken en de
locht boven je heufd leek krek een grote, glaezen stölp. Ze hadde
schippen zien, mar alliend hiel in de veerte, et leken krek kobben. En
de dolfijnen weren zo grappig an et koppien dukelen, en grote walvissen
spuitten waeter deur heur neusgatten, et leken wel honderden fonteinen.
Doe was et vuufde zussien an de beurt. Zi'j was in de winter jaorig en
daorom zag ze wat de aanderen de eerste keer niet zien hadden. De zee
was hielemaole gruun en d'r dreven grote iesbargen rond. Iedere iesbarg
leek op een grote parel, zee ze, mar dan vule groter as de karketorens
die de meensken bouwden. Ze neumen de wonderlikste gedaonten an en ze
fonkelden as diamaanten. Ze was op iene van de grootste iesbargen
zitten gaon en alle zeilboten veerden d'r schrokken ommehenne, wiels
zi'j de wiend deur heur lange haoren speulen leut. Aovens betrok de
locht, et bliksemde en donderde, wiels de zwatte zee de grote stokken
ies hoge optilde en de hevige bliksem ze glanzen leut. Op de schippen
leuten ze de zeilen daele, et was me een aangst en een schrik, mar ze
bleef rustig op heur drievende iesbarg zitten te kieken hoe de blauwe
bliksemschichten over et glaanzende waeter zigzagden.
De eerste keer dat de zussies boven waeter kwammen, weren ze altied
opteugen van de ni'je en mooie dingen die ze zaggen, mar now ze
volwassen weren en naor boven mochten as ze mar wollen, kon et ze eins
niks meer schelen. Ze verlangden weer naor huus en nao een maond zeden
ze dat et bi'j heur toch et aldermooiste was, en bleven ze gezellig
thuus.
Mar seins gavven de zussies mekeer een aarm en dan stegen ze in een
riegel uut et waeter op. Ze hadden prachtige stemmen, liefliker as die
van meensken, en as d'r dan storm opzetten kwam en ze dochten dat d'r
schippen vergaon zollen, dan gongen ze veur de schippen uut zwemmen en
dan zongen ze hiel mooi over hoe prachtig et op de bojem van de zee was
en ze vreugen de zeelu om niet bange te wezen dat ze daor te lane
kommen zollen. Mar die verstonnen de woorden niet, ze dochten dat et de
storm was en ze kregen al dat moois ok niet te zien, want as et schip
zonk, verdronken de meensken en dan kwammen ze dood bi'j et peleis van
de zeekoning an.
As de zusies zo aovens, aarm in aarm, uut de zee opstegen, dan ston et
jongste zussien ze hielemaole alliend nao te kieken en et leek wel as
ze goelen mos, mar een zeemeermin het gien traonen en dus lidt ze vule
meer.
"Och, wa'k mar alvaast vuuftien," zee ze, "ik weet grif da'k een protte van de wereld en de meensken die daor wonen, holen zal."
Aendelik wodde ze vuuftien.
"Zo, now bin ie ok groot," zee heur beppe, de oold-koninginne.
"Kom, dan maek ik je mooi, krek as je zussies." Ze zette heur een
kraanze van witte lelies op et heufd, mar ieder bloemblattien was de
helte van een parel, en de oolde vrouw leut acht grote oesters heur
vaasteklemmen an de stat van de preensesse om zien te laoten dat ze van
hoge komof was.
"Et dot zoe zeer," zee de kleine zeemeermin.
"Tja, wie mooi wezen wil, moet piene lieden!" zee de oolde vrouw.
Och, wat hadde ze graeg al dat moois van heur ofschudded en de zwaore
kraanze ofdaon. De rooie bloemen in heur tunegien pasten vule beter
bi'j heur, mar now durfde ze et niet meer te veraanderen.
"Daag," zee ze en ze steeg op, zo locht en zo doorzichtig as een lochtbelle.
De zunne was krek ondergaon doe ze heur heufd boven waeter steuk, mar
de wolkens glaansden nog as rozen van goold en midden in de bliekrooie
locht ston de aovendsteern helder te straolen. De locht was zaachte en
fris en de zee was kalm. D'r lag een groot schip waor mar ien zeil van
hesen was, want d'r ston gien zochien wiend. In et want en op de ra's
zatten metrozen. D'r klonk meziek en zingen en doe et donker wodde,
gongen d'r honderden kleurde lanteerns an.
Et leek wel as de vlaggen van alle lanen daor wapperden. De kleine
zeemeermin zwom naor et raem van de kajuit en iedere keer as ze deur de
golven optild wodde, kon ze deur de glasheldere raemen naor binnen
kieken, waor een hiele protte mooi anstruupte meensken stonnen. Mar et
mooisten was toch de preens, mit zien grote, zwatte ogen. Hi'j was niet
vule oolder as zestien, hi'j was jaorig en daor was al die pracht en
praol om te doen. De matrozen daansten op et dek en doe de jonge preens
naor buten kwam, stegen d'r meer as honderd vuurpijlen op. Et was zo
lochtig as op klaorlochte dag, zodat de kleine zeemeermin van de
weerommestuit onder waeter deuk, mar ze steuk heur heufd vlogge weer
boven waeter en doe leek et krek as alle steerns van de hemel op heur
daelekwammen. Zoe'n vuurwark hadde ze vanzels ok nog gienertied zien.
Grote zunnen dri'jden rond, schitterende vissen van vuur spattelden in
de blauwe locht en de heldere, kalme zee weerkaetste alles. Op et schip
zels was et zo locht daj' ieder touw zien konnen, dus de meensken al
hielemaole. Tjonge, wat was die preens mooi. Hi'j gaf de zeelu een
haand, hi'j was vrundelik en hi'j lachte, wiels de meziek in de naacht
klonk.
Et wodde laete, mar de kleine zeemeermin kon heur ogen niet van et
schip en de mooie preens ofholen. De kleurde lanteerns gongen uut, d'r
stegen gien vuurpijlen meer op, d'r klonken ok gien kenonschoten meer,
mar diepe in de zee rommelde en stommelde et. De kleine zeemeermin
deinde ondertussen op de golven op en daele, zodat ze in de kajuit
kieken kon. Mar et schip kreeg meer vaort, et iene zeil nao et aandere
wodde hesen, de golven gongen hoger, d'r kwammen grote wolkens
opzetten, et bliksemde in de veerte. O, wat een vreselik weer zol et
wodden! De matrozen haelden de zeilen binnen. Op en daele gong et grote
schip, in vliegende vaort over de woeste zee. Et waeter rees as grote,
zwatte bargen die heur op de mast stotten wollen, mar et schip deuk as
een zwaan tussen de hoge golven en leut him weer deur et optorende
waeter optillen. De kleine zeemeermin vun dat et lekker hadde gong, mar
de zeelu dochten daor aanders over. Et schip kraekte en kreunde, de
dikke plaanken kroemden heur onder de hadde wiendstoten, de golven
sleugen over et schip, de mast knakte deurdemidden en et schip gong
slim schieve hangen, wiels et waeter et roem binnendrong. Doe zag de
kleine zeemeermin dat ze in geveer weren. Zels mos ze ok uutkieken veur
de balkens en wrakstokken van et schip, die op et waeter dreven. Et
iene mement was et zo stikkeduuste dat ze niks zag, mar as et bliksemde
wodde et weer zo locht dat ze iederiene op et schip zien kon. Alleman
perbeerde him zo goed en zo kwaod as et gong te redden. Ze keek veural
uut naor de jonge preens en doe et schip in twienen spleten wodde, zag
ze him in de diepe zee wegzinken. Et eerste mement was ze daor bliede
omme, want now kwam hi'j naor heur toe. Mar doe docht ze d'r weer an
dat meensken niet in et waeter leven kunnen en dat hi'j niet naor heur
heiten peleis kommen kunnen zol, behalven as hi'j dood was. Mar hi'j
moch niet doodgaon! Dus zwom ze tussen de plaanken en balkens die in et
waeter dreven deur, zonder d'r an te daenken dat die heur platten
konnen.
Ze deuk diepe onder en kwam op de golven weer omhogens, en aendelik was
ze dan bi'j de preens, die in de woeste zee haost niet meer zwemmen
kon. Zien aarms en bienen begonnen mu te wodden, zien mooie ogen
sleuten heur; hi'j zol wegraekt wezen as de kleine zeemeermin d'r niet
west was. Ze hul zien heufd boven waeter en leut him mit him deur de
golven dregen waor die mar henne wollen.
De aanderemorgens was et noodweer veurbi'j; van et schip was en gien
stokkien meer hiel. De zunne steeg roodglanzend uut et waeter op. Et
leek krek as d'r daordeur weer kleur op de wangen van de preens kwam,
mar zien ogen weren nog de hieltied dichte. De zeemeermin tuutte zien
mooie, hoge veurheufd en streek de natte haoren uut zien gezichte. Ze
vun dat hi'j op et marmeren beeld in heur tunegien leek, ze tuutte him
nog es en ze weenskte dat hi'j in leven blieven zol.
Doe zag ze et vaastelaand veur heur: hoge, blauwe bargen waor op de
toppen de witte sni'j blonk, krek as daor zwanen laggen. Bi'j de kust
zag ze prachtige, grune bossen en daorveur lag een karke of een
klooster, dat wus ze niet krek, mar een gebouw was et in ieder geval.
Daor gruuiden citroen- en sinesappelbomen in de tuun en veur de poort
stonnen hoge palmbomen. De zee hadde hier een kleine inham. Hi'j was
kalm, mar hiel diepe, tot an de rots waor fien, wit zaand op spoeld
was. Daor zwom ze mit de mooie preens henne. Ze legde him in et zaand,
mar zorgde d'r veural veur dat zien heufd hoge kwam te liggen, in de
waarmte van de zunne.
Doe ludeden de klokken in et grote, witte gebouw en d'r kwammen een
hiele protte jonge maegies an deur de tuun. De kleine zeemeermin zwom
wat veerder vot en gong aachter een peer hoge rotsblokken zitten die
uut et waeter steuken. Ze bedekte heur haor en heur bost mit zeeschoem,
zodat gieniene heur gezichte zien kon, en ze gong zitten oppassen wie
d'r naor de aarme preens toe kwam.
Et duurde niet lange of d'r kwam een jong maegien an. Ze leek slim te
schrikken, mar dat was zo over. Doe haelde ze d'r aandere meensken bi'j
en de zeemeermin zag dat de preens weer bi'j kennis kwam en glimkte
naor de meensken om him henne. Mar naor heur lachte hi'j niet, want
hi'j wus ommes niet dat zi'j him redded hadde. Ze was zo teleursteld
dat ze, doe hi'j naor et grote gebouw brocht wodde, bedroefd onder
waeter deuk en et peleis van heur heit weer opzocht.
Ze was altied al zo stille en in heurzels keerd, mar now nog vule meer.
Heur zussies vreugen heur wat ze de eerste keer boven waeter zien
hadde, mar ze zee niks. Aovens en morgens zwom ze pattietoeren naor et
plak waor ze de preens aachterlaoten hadde. Ze zag hoe de vruchten in
de tuun riepten en plokt wodden, ze zag hoe de sni'j op de hoge bargen
smultte, mar de preens zag ze niet en daoromme kwam ze iedere keer nog
bedroefder weer thuus. Et was heur ienigste troost om in heur tunegien
te zitten mit heur aarms om et mooie, marmeren beeld henne, dat op de
preens leek, mar heur bloemen, daor zorgde ze niet meer veur, die
gruuiden in et wilde weg over de patties en heur lange stengels en heur
blaeder raekten verstrengeld in de toeken van de bomen, zodat et d'r
hiel duuster wodde.
Op et laest kon ze et niet meer uutholen en vertelde ze et an iene van
heur zussies, en die vertelde et drekt veerder, mar alliend an heur
zussies, en an een peer aandere zeemeerminnen die et niet wieder
vertellen zollen, behalven an heur beste kammeraodskes. Iene van heur
wus wie de preens was. Zi'j hadde et feest op et schip ok zien en wus
waor hi'j weg kwam en waor zien keuninkriek lag.
"Kom zussien," zeden de aandere prinsessen en mit de aarms om mekeers
schoolders stegen ze in een lange riegel uut de zee op, daor waor ze
wussen dat et peleis van de preens lag.
Dat was van een lochtig gele, glaanzende stiensoort bouwd, mit grote
marmeren trappen. Iéne gong recht naor de zee toe. Schitterende
vergulde koepels verheven heur boven op et dak en tussen de pilaoren
die rond et gebouw leupen, stonnen marmeren beelden die krek echt
leken. Deur et heldere glas in de hoge raemen keek ie naor binnen in de
prachtigste zaelen, waor kostbere zieden gedienen en waandklieden
hongen en de wanen weren opsierd mit grote schilderi'jen, een lust veur
et oge. Midden in de grootste zael klaeterde een enorme fontein. De
straolen kwammen hielemaole tot an de glaezen koepel in et plafon, waor
de zunne deurhenne scheen, om weer omlegens te kommen op de prachtige
plaanten die in een grote waeterbak gruuiden.
Now wus ze waor hi'j woonde, en aovens en naachs kwam ze pattietoeren
op dit plak naor boven. Ze zwom vule dichter an laand as iene van de
aanderen iens durfd hadde, ze gong alderdeegst de smalle gracht in tot
onder et prachtige, marmeren balkon, dat een lange schaad over et
waeter legde. Daor zat ze dan naor de jonge preens te kieken, die docht
dat hi'j hielemaole alliend was in et heldere schiensel van de maone.
Aovens zag ze him pattietoeren in zien prachtige boot veren, de meziek
weerklonk en de vlaggen wapperden. Ze keek tussen et grune riet deur en
as de wiend heur lange, zulverwitte sluier te pakken kreeg en iene et
zag, dan dochten ze dat et een zwaan was die zien vleugels uutsleug.
Naachs, as de viskers mit heur laampen an op zee laggen, heurde ze hoe
ze vaeke een protte goeds over de jonge preens vertelden, en et dee
heur plezier dat ze zien leven redded hadde doe hi'j halfdood in de
golven lag. En ze docht d'r an hoe stevig zien heufd op heur bost rust
hadde en hoe innig ze him doe een tuut geven hadde. Hi'j wus daor niks
van, hi'j droomde alderdeegst niet van heur. Zi'j begon de hieltied
meer van de meensken te holen, ze weenskte de hieltied meer dat ze bi'j
heur wezen kon. De meenskewereld leek heur vule groter as de heurend.
Zi'j konnen ommes op schippen over de zee vliegen, de hoge bargen
beklimmen tot boven de wolken, en de lanen die ze bezatten, strekten
heur, mit heur bossen en velden, wieder uut as dat zi'j kieken kon. En
d'r was nog zovule dat ze graeg weten wol, mar heur zusjes konnen niet
overal bescheid op geven. Daoromme vreug ze et an heur beppe, en die
wus een hiele protte over de hogere wereld, die zi'j de lanen boven de
zee nuumde.
"As de meensken niet verdrinken," vreug de kleine zeemeermin, "blieven
ze dan altied leven, gaon ze niet dood krek as de zeemeensken?"
"Jaowel heur," zee de oolde vrouw, "zi'j gaon ok dood en heur leven is
alderdeegst nog kotter as dat van oons. Wi'j kun wel driehonderd jaor
wodden, mar awwe dan opholen te bestaon, wowwe schoem op et waeter en
hewwe niet iens een graf hier bi'j oons. Wi'j hebben gien onstarfelike
ziel, wi'j kriegen gienertied weer leven, wi'j bin as et grune riet: as
dat ienkeer offiekt is, wodt et gienertied weer gruun. De meensken
daorentegen, die hebben een ziel die blift leven, ok naodat et lichem
weer stof wodden is. Die ziel stiegt deur de locht op naor alle steerns
die schienen. Zoas wi'j uut de zee opduken en de lanen van de meensken
zien, zo duken zi'j op naor mooie, onbekende plakken, die wi'j
gienertied te zien kriegen zullen."
"Waoromme hebben wi'j gien onstarfelike ziel?" vreug de kleine zeemeermin bedroefd.
"Ik zol al die honderden jaoren die ik te leven hebbe d'r veur geven om
meenske te wezen, al was et mar veur iene dag, om langelaeste in de
hemelse wereld te kommen."
"Daor moej' niet an daenken," zee de oolde vrouw.
"Wi'j bin vule gelokkiger en wi'j hebben et vule beter as de meensken boven de zee."
"Ik moet dus wegraeken en as schoem op de zee drieven, de meziek van de
golven niet meer heuren en de mooie bloemen en de rooie zunne niet meer
zien. Kan ik dan hielemaole niks doen om een onstarfelike ziel te
kriegen?"
"Nee," zee de oolde vrouw, "alliend as een meenske je zo lief hebben
zol daj' meer veur him betekenden as zien vader en zien moeke. As hi'j
mit al zien gedaachten en al zien liefde bi'j je wezen zol en de
priester zien rechterhaand in die van jow leggen leut mit een belofte
van trouw, now en in alle iewighied, dan zol zien ziel in jow lichem
stromen en dan zol ie ok je pat kriegen in et gelok van de meensken.
Hi'j zol jow dan zien ziel geven en zien eigen ziel toch holen. Mar dat
kan niet gebeuren. Wat hier in de zee now krek zo mooi is, dat is jow
vissestat, en dat vienen ze op eerde onsjog, zi'j weten now ienkeer
niet beter. Daor moej' twie onhaandige staonders hebben, bienen numen
ze dat, om mooi te wezen."
Doe zochtte de kleine zeemeermin, en ze keek bedroefd naor heur vissestat.
"Lao'we toch bliede wezen," zee de oolde vrouw.
"Wi'j zullen die driehonderd jaor dawwe te leven hebben vrolik
ronddattelen, dat is ok wel genoeg en daornao kuj' des te genoegliker
uutrusten in je graf. Wees bliede! t'aovend is et hofbal!"
En dat was me een pracht, een pracht zoas wi'j et hier op eerde
gienertied te zien kriegen zullen. De muren en et plefon in de grote
balzael weren van dik, helder glas. En d'r stonnen honderden kollesale
nuunders an de ziedkaanten, rozerooie en grösgrune mit een blauw vuur
dat de hiele zael verlochtte en deur de muren henne scheen, zodat de
zee buten hielendal verlocht was. Ie konnen al de ontelbere visken
zien, kleine en grote, die naor de glaezen mure toe zwommen. Van pattie
glommen de schubben purperrood, van aanderen leken ze wel van zulver of
goold. Midden deur de zael leup een briede, stromende revier, en daor
daansten zeemeermannen en zeemeerminnen op de maote van heur eigen
aorige gezang. Zokke mooie stemmen hebben de meensken op eerde niet. De
kleine zeemeermin zong et mooisten van allemaole en ze klapten in heur
hanen veur heur. Hiel even vuulde ze bliedschop in heur hatte, want ze
wus dat zi'j de mooiste stemme hadde van iederiene op eerde en in de
zee. Mar al gauw mos ze weer an de wereld boven de zee daenken. Ze kon
de mooie preens mar niet vergeten, krek zomin as heur verdriet en dat
ze niet krek as hi'j een onstarfelike ziel hadde. Daoromme sloepte ze
et peleis van heur vader in en wiels et daor ien en al gezang en
vrolikhied was, zat zi'j in heur tunegien.
Doe heurde ze de scheepshoorn deur et waeter henne klinken en ze docht:
"Hi'j veert daor now vaaste rond, de preens van wie ik meer hool as van
mien vader en moeke, de preens naor wie al mien gedaachten uutgaon en
in wie zien haand ik et gelok van mien leven leggen wil. Alles waog ik
om him en een onstarfelike ziel te winnen! Wiels mien zussies in et
peleis van mien vader daansen, gao ik naor de zeeheks, veur wie ik
altied zo bange west bin, mar die mi'j misschien mit goeie raod helpen
kan."
Doe gong de kleine zeemeermin heur tunegien uut, naor de broezende
maelstromen waoraachter de hekse woonde. Die weg hadde ze nog niet
eerder lopen. En d'r gruuiden gien bloemen, gien zeegrös, niks. D'r was
alliend mar de kaele, grauwe zaandbojem, tot an de maelstromen waor et
waeter rondgieselde. Et zag d'r uut krek as een broezend schoepenrad,
dat alles wat et te pakken kreeg mitsleepte, de diepte in. Ze mos
tussen die vreselike maelstromen deur om in et gebied van de zeehekse
te kommen, en d'r was gien aander pad as dwas deur een hiet, brobbelend
moeras henne. De hekse nuumde dat heur veengronden. Daoraachter lag
heur huus, in een wonderlik bos.
Alle bomen en struken weren klaeterjaegers, half dier en half plaante,
et leken wel honderdkoppige slangen die uut de grond gruuiden. De
toeken weren lange, sliemerige aarms en de vingers beweeglike pieren,
ze konnen allemaole een aentien bewegen, van de wottel tot an de punt.
Ze slingerden heur rond alles in de zee wat ze mar te pakken kriegen
konnen, om et gienertied weer los te laoten. De kleine zeemeermin bleef
hiel bange an de raand van et wonderlike bos staon. Heur hatte boonsde
van aangst, ze was haost weerommegaon, mar doe docht ze an de preens en
an de onstarfelike ziel van de meenske, en doe kreeg ze moed.
Heur lange, wapperende haoren bun ze strak om heur heufd, zodat de
peliepen dat niet vaastegriepen konnen, heur beide hanen hul ze op heur
bost en doe scheut ze veuruut, zoas visken deur et waeter schieten,
tussen die gemene peliepen deur die heur kronkelende aarms en vingers
naor heur uutsteuken. Ze zag dat iedere peliep wat vaaste hadde wat
hi'j iens vaastegrepen hadde, honderden aarmpies hullen et vaaste, zo
stevig as iezeren hanen. De meensken die op zee ommekommen en die weren
zonken weren, keken as witte geraemtes tussen de aarms van de peliepen
deur. Schipsschroeven en kisten hullen ze vaaste, geraemtes van
laanddieren, en een kleine zeemeermin die ze vongen en wurgd hadden.
Dat vun ze haost nog et slimste. Doe kwam ze bi'j een groot, sliemerige
plak in et bos, waor vere, glibberige waeteradders rond spattelden en
heur lilleke, geelwitte boek zien leuten. Midden op dat eupen plak was
van de witte bonken van verdronken meensken een huus bouwd. Daor was de
zeehekse doende om een podde uut heur mond eten te laoten, zoas
meensken een kenarie een sukerklontien uut heur mond pakken laoten. De
gemene, vette waeteradders nuumde zi'j heur kukenties en ze leut ze
ronddri'jen op heur grote, wieke bost.
"Ik weet wel waj' willen," zee de zeehekse.
"Et is dom van je, mar ie kriegen wel je zin, want et zal je in et
ongelok stotten, mien mooie preensessien. Ie willen graeg van je
vissestat of en in plak daorvan twie stompies hebben om op te lopen,
krek as de meensken, zodat de jonge preens verliefd op je wodt en ie
him en een onstarfelike ziel kriegen kunnen." De hekse lachte daor zo
hadde en zo aekelig bi'j dat de podde en de adders op de grond vullen,
waor ze veerder spattelden.
"Ie bin krek op 'e tied," zee de hekse.
"Morgen as de zunne opgaot, ha'k je niet meer helpen kund; eerst weer
as d'r een jaor veurbi'j was. Ik zal een draankien veur je maeken.
Daormit moej', veur de zunne opgaot, an laand zwemmen en et op et
straand opdrinken. Dan gaot je steert splieten en inkrimpen tot wat de
meensken mooie bienen numen, mar et dot wel zeer, et is krek as d'r een
scharp zweerd deur je bien gaot. Alle meensken die je zien zullen
zeggen daj' et mooiste meenskekiend binnen dat ze iens zien hebben. Ie
holen je zwevende lopien, gien daanseres kan zo bewegen as ieje, mar
iedere stap diej' zetten, vuult krek aj' op een scharp mes trappen. Aj'
dat allemaole verdregen willen, dan za'k je helpen."
"Ja," zee de kleine zeemeermin en ze docht an de preens en an et hebben van een onstarfelike ziel.
"Mar onthool goed," zee de hekse.
"Aj' ienkeer een meenselike gedaonte anneumen hebben, kuj' gienertied
weer een zeemeermin wodden. Ie kun gienertied weer naor je zusies en
naor et peleis van je vader onder waeter gaon, en aj' de liefde van de
preens niet winnen, zodat hi'j veur jow zien vader en moeke vergeet,
zodat hi'j mit al zien gedaachten bi'j jow is, en de priester jim hanen
in mekeer leggen lat, zodat jim man en vrouw wodden, dan kriej' gien
onstarfelike ziel. De morgen naodat hi'j mit een aander trouwd is, zal
je hatte breken en woj' schoem op et waeter.
"Ik wil et," zee de kleine zeemeermin en ze was liekwit.
"Mar ie moe'n mi'j ok betaelen," zee de hekse, "en ik vraoge niet
weinig. Ie hebben de mooiste stemme van iederiene op de bojem van de
zee; ie daenken grif daj' him daormit betoveren kunnen, mar die stemme
moej' mi'j geven.
Et beste waj' hebben, wil ik in ruil veur mien kostelike draankien.
Mien eigen bloed moe'k d'r in doen, zodat et draankien zo scharp wodt
as een twiesniedend zweerd!"
"Mar aj' mi'j mien stemme ofnemen," vreug de kleine zeemeermin, "wat hool ik dan nog over?"
"Je prachtige feguurtien," zee de hekse, "je zwevende lopien en je
sprekende ogen, daor kuj' een meenskehat wel mit bekoren. Now, komt d'r
nog wat van? Stik je toongien mar uut, dan snie ik et d'r of as
betaeling, en krieg ie et starke draankien."
"Et is dan mar zo," zee de kleine zeemeermin en de hekse zette heur
ketel op om et toverdraankien te koken. "Hygiëne is een schone zaeke,"
zee ze en ze schoerde de ketel mit de adders die ze eerst tot een
knoedeltien saemenbun. Doe maekte ze een fiepseltien in heur bost en
leut heur zwatte bloed d'r in druppen. De daamp vormde de wonderlikste
feguren, ie zollen d'r bange van wodden. Iederkeer stopte de hekse
ni'je dingen in de ketel en doe et flink kookte, was et krek as d'r
traonen van een krokedil opstegen uut de ketel. Bi'j slot van zaeke was
et draankien klaor, et leek op et zuverste waeter. "Hier hej' et," zee
de hekse en ze sneed de kleine zeemeermin heur tonge d'r of, zodat ze
stom wodde en niet meer zingen of praoten kon.
"As de peliepen je op de weerommeweg deur mien bos pakken willen," zee
de hekse, "dan giet ie gewoon mar een druppel van et draankien over ze
henne, dan springen heur aarms en heur vingers in duzend stokken." Mar
dat hoefde de kleine zeemeermin niet te doen: de peliepen weken bange
veur heur aachteruut doe ze et deurschienende draankien in heur haand
zaggen. Zo was ze vlogge deur et bos, et moeras en de kokende
maelstromen henne.
Ze kon et peleis van heur vader zien. De fakkels in de grote balzael
weren uut. Ze sleupen grif allemaole, mar ze durfde ze niet op te
zuken, now ze niks meer zeggen kon en heur veur altied verlaoten zol.
Et leek krek as heur hatte van verdriet breken zol. Ze sloepte de tuun
in, nam van ieder van de bloemebedden van heur zusies een bloeme, gaf
duzend tuuthaanties in de richting van et peleis en steeg deur de
diepblauwe zee omhogens.
De zunne hadde him nog niet zien laoten, doe ze et peleis van de preens
zag en de prachtige marmeren trappe beklom. De maone scheen hiel
helder. De kleine zeemeermin dronk et branend scharpe draankien op en
et leek as d'r een twiesniedend zweerd deur heur fiene lichem gong. Ze
vul flauw en bleef as dood liggen. Doe de zunne over de zee scheen,
wodde ze wakker en ze vuulde een sniedende piene, mar veur heur ston de
mooie, jonge preens. Hi'j leut zien koolzwatte ogen op heur rusten,
zodat zi'j heures daelesleug, en ze zag dat heur vissestat vot was en
dat ze de aldermooiste blaanke bienen hadde die een maegien mar hebben
kon. Mar ze was hielendal naekend, daorom sleug ze heur haor haoren om
heur henne.
De preens vreug wie ze was en hoe ze daor kommen was en zi'j keek him
mit heur diepblauwe ogen hiel lief en toegelieke hiel bedroefd an;
praoten kon ze ommes niet. Doe nam hi'j heur bi'j de haand en brocht
heur et peleis binnen. Bi'j iedere stap die ze zette, vuulde ze, zoas
de hekse heur veurspeld hadde, dat ze op spitse priemen en scharpe
messen trapte, mar dat hadde ze d'r best veur over.
An de haand van de preens leup ze zo licht as een lochtbelle naor
boven, en hi'j en alle aanderen stonnen versteld over heur prachtige,
zwevende lopien.
Kostbere kleraosie van ziede en mousseline kreeg ze an, ze was de
mooiste van allemaole in et peleis, mar ze was stom, ze kon niet zingen
of praoten.
Mooie meiden, in de kleren van ziede en goold, kwammen veur de preens
en zien keuninklike oolden zingen. Ientien zong mooier as alle aanderen
en de preens klapte in zien hanen en lachte naor heur. Doe was de
kleine zeemeermin bedroefd, ze wus dat ze zels vule mooier zingen kund
hadde. Ze docht: "Hi'j mos es weten dat ik om bi'j him te wezen, mien
stemme veur iewig weggegeven hebbe."
Doe gongen de meiden daansen; bevallig en lochtig daansten ze op de
mooiste meziek, en de kleine zeemeermin tilde heur mooie, blaanke aarms
op, gong op heur ti'jen staon en zweefde over de vloer. Ze daanste zoas
nog gieniene iens daanst hadde. Bi'j iedere beweging kwam heur
schoonhied beter uut en heur ogen sprakken dieper tot et hatte as de
zang van de meiden.
Iederiene was d'r opteugen over, veural de preens, die heur zien kleine
vondeling nuumde, en ze daanste mar deur, hoewel et iedere keer as heur
voeten de grond raekten, krek vuulde as ze op scharpe messen trapte.
De preens zee dat ze altied bi'j him blieven mos en ze moch op een
flewielen kussen veur zien deure slaopen. Hi'j leut een pagekostuum
veur heur maeken zodat ze mit him mit uut rieden gaon kon. Ze reden
deur de roekende bossen waor de grune toeken heur tegen de schoolders
sleugen en waor de voegelties zongen in et frisse gruun. Ze beklom hoge
bargen mit de preens en hoewel heur tere voeties zo bloedden dat de
aanderen et zaggen, lachte ze d’r omme en gong zo hoge mit him mit dat
ze de wolken onder heur deur zeilen zaggen, as een troep voegels die
naor vremde oorden trok.
In et peleis van de preens gong ze, as de aanderen naachs sleupen, de
briede marmeren trappe of en zocht verkoeling veur heur branende voeten
deur in et koolde zeewaeter staon te gaon, en dan docht ze an iederiene
in de diepte.
Op een naacht stegen heur zussies uut de diepte omhogens, aarm in aarm,
ze zongen vol droefhied wiels ze deur et waeter zwommen, en zi’j
zwaaide naor ze en ze herkenden heur en vertelden hoevule verdriet ze
iederiene andaon hadde.
Daornao bezochten ze heur iedere naacht, en op een naacht zag ze, hiel
in de veerte, heur oolde beppe, die al jaoren niet meer boven waeter
west was, en de zeekeuning mit zien kroon op et heufd. Ze stak heur
hanen naor him uut, mar ze durfde niet zo dichte an laand te kommen as
heur zussies.
Mit de dag wodde zi'j de preens dierberder. Hi'j hul van heur zo aj’
van een lief, braaf kiend holen, mar heur tot zien keuninginne maeken,
daor kwam hi'j niet op. En zien vrouw wodden mós ze, aanders kreeg ze
gien onstarfelike ziel, mar zol ze op de morgen nao zien brulloft
schoem op de zee wodden.
"Hool ie niet meer van mi'j as van alle aanderen?" schenen de ogen van
de kleine zeemeermin te vraogen, as hi'j heur in zien aarms nam en heur
mooie veurheufd tuutte.
"Ja, ie bin mi'j et liefste," zee de preens, "want ie hebben et beste
hatte van iederiene, ie bin et meerst an mi'j hecht en ie lieken op een
maegien da’k es zien hebbe, mar van wie ik bange bin da’k heur
gienertied weer weeromme vienen zal. Ik was op een schip dat straandde,
de golven dreugen mi'j an laand bi'j een grote tempel, waor jonge
maegies in dienst weren.
De jongste, die mi'j op et straand vun en die mien leven redded het,
he’k mar twie keer zien. Zi'j was de ienigste in disse wereld die ik
lief kund hebben zol, en ie lieken op heur. Ie hebben heur beeld in
mien ziel zuver verdrongen. Zi'j is an de tempel wi'jded en daorom het
mien goeie gesteernte mi'j jow stuurd. Wi'j gaon gienertied uut mekeer!"
"Och, hi'j wet niet dat ik zien leven redded hebbe," docht de kleine
zeemeermin. "Ik hebbe him deur de zee naor et bos dreugen waor de
tempel staot. Ik zat aachter et zeeschoem te kieken as d'r niet iene
kommen zol. Ik zag dat mooie maegien van wie hi'j meer hoolt as van
mi'j." En de zeemeermin zochtte diepe, want goelen kon ze niet.
"Et maegien is an de tempel wi'jded, het hi'j zegd, zi'j komt
gienertied in de buterwereld, ze zien mekeer gienertied weer en ik bin
bi'j him, ik zie him iedere dag, ik zal veur him zorgen, van him holen
en mien leven veur him offeren," docht ze.
"De preens gaot trouwen mit de mooie dochter van de buurkeuning!" zeden
ze. "Hi'j rust een prachtig schip uut! De preens gaot op reize om et
laand van die keuning te zien, mar hi'j gaot eins om zien dochter te
zien; een groot gevolg krigt hi'j mit!" De kleine zeemeermin schuddede
lachend heur heufd. Ze kende de gedaachten van de preens vule beter as
alle aanderen. "Ik moet op reize," hadde hi'j tegen heur zegd. "Ik moet
de mooie preensesse zien, dat willen mien oolden, mar mi'j dwingen om
heur hier henne te brengen as mien bruid, dat kun zi'j niet. Ik kan
niet van heur holen. Ze liekt niet op et mooie maegien in de tempel, op
wie ie lieken. A’k iens een bruid kiezen mos, dan zo’k nog eerder jow
kiezen, mien stomme vondeling mit je sprekende ogen," en hi'j tuutte
heur rooie mond, speulde mit heur lange haor en legde zien heufd an
heur hatte, zodat et droomde van meenskegelok en een onstarfelike ziel.
"Ie bin toch niet bange veur de zee, mien stomme kientien?" vreug hi'j
doe ze op et prachtige schip stonnen dat him naor et laand van de
buurkeuning brengen zol. En hi'j vertelde heur over storm en over kalme
zee, over vremde vissen in de diepte en over wat de dukers daor zien
hadden, en zi'j glimkte bi'j zien woorden. Zi'j wus beter as wie dan ok
hoe et op de bojem van de zee was.
Naachs in et heldere locht van de maone, as iederiene sleup, behalven
de stuurman die an et roer ston, zat ze bi'j de reling van et schip in
et heldere waeter te steren en ze miende et peleis van heur heit te
zien. Boven op et peleis ston heur oolde beppe mit de zulveren kroon op
heur heufd. Ze steerde deur de starke stroom naor de kiel van et schip.
Doe kwammen heur zussies boven waeter, ze steerden heur verdrietig an
en wrongen heur blaanke hanen.
Zi'j zwaaide naor heur, ze glimkte en wol vertellen dat et heur goed
gong en dat ze gelokkig was, mar de schipperssjonge kwam d'r an en de
zussies deuken onder, zodat hi'j in de waon bleef dat et witte dat hi'j
zien hadde, schoem op et waeter was.
De aanderemorgens zeilde et schip de haven binnen van de schitterende
stad van de buurkeuning. Alle karkeklokken ludeden en van de hoge
torens klonk trompetgeschal, wiels de soldaoten mit wapperende vaandels
en blinkende bajonetten antreden stonnen. Iedere dag was et feest, et
iene bal was nog niet veurbi'j of d'r was weer een feestperti'j, mar de
preensesse was d'r nog niet. Zi'j wodde veer vot in een tempel
grootbrocht, zeden de meensken, daor leerde ze alle keuninklike
deugden.
Bi’j slot van zaeke kwam ze.
De kleine zeemeermin keek d'r naor uut om heur schoonhied te zien en ze
mos toegeven dat ze nog gienertied zoe’n bevallig persoontien zien
hadde. Heur huud was hiel teer en blaank en aachter de lange, donkere
wimpers lachten een peer trouwe, diepblauwe ogen.
"Ie bin et!" zee de preens. "Ie, die mi'j redded hebben doe ik veur
dood an de kust lag!" En hi'j nam zien blozende bruid in zien aarms.
"Ik bin zo gelokkig," zee hi'j tegen de kleine zeemeermin. "Et beste,
dat wat ik gienertied weensken durfd hadde, is in vervulling gaon. Ie
zullen ok bliede wezen mit mien gelok, want ie holen meer van mi'j as
alle aanderen." De kleine zeemeermin tuutte zien haand en ze docht dat
ze al vulen kon hoe heur hatte breuk.
De morgen nao de brulloft zol heur dood betekenen en heur in schoem op
de zee veraanderen. Alle karkeklokken ludeden, herauten reden deur de
straoten om de verloving an te kondigen. Op alle alters wodden
kostbere, zulveren laampen mit roekende eulie ansteuken. De priesters
zwaaiden mit heur wierookvaten en bruid en bruidegom riekten mekeer de
haand en kregen de zegen van de bisschop.
De kleine zeemeermin ston, in kleren van ziede en goold, de sleep van
de bruid op te holen. Mar heur oren heurden de feestelike meziek niet,
heur ogen zaggen de wi'jde ceremonie niet, ze docht an heur doodsnaacht
en an alles wat ze in disse wereld verleuren hadde.
Diezelde aovend nog gongen bruid en bruidegom an boord van et schip. De
kenonnen weerklonken, alle vlaggen wapperden en midden op et schip was
d'r een keuninklike tente opzet, van goold en purper en mit de
lekkerste kussens. Daor zol et bruidspeer de stille, koele naacht
deurbrengen. De zeilen bolden op in de wiend en et schip gleed glad en
zonder een protte beweging over de heldere zee. Doe et begon te
schiemeren, wodden d'r kleurige laampen ansteuken en daansten de zeelu
vrolik op et dek.
De kleine zeemeermin mos daenken an de eerste keer dat zi'j uut de zee
opduukt was en dezelde pracht en vrolikhied zien hadde. Ze leut heur
mitnemen deur de daans, en ze warvelde rond, zwevend zoas de zwelver
zweeft as hi'j naozeten wodt, en iederiene jubelde vol bewondering veur
heur. Ze hadde nog gienertied zo lekker daanst. Et snees as scharpe
messen in heur tere voeties, mar ze vuulde et niet, et sneed nog vule
pienliker in heur hatte.
Ze wus dat et de laeste aovend was dat ze him zag, de preens veur wie
ze heur femilie en heur huus verlaoten hadde, heur mooie stemme geven
hadde en iedere dag oneindige kwellings deurstaon hadde, zonder dat
hi'j d'r een idee van hadde. Et was de laeste naacht dat ze dezelde
locht inaosemde as hi'j, de diepe zee zag, en de heldere sterrehemel.
Een iewige naacht, zonder gedaachten en dromen, waachtte heur, want ze
hadde gien ziel en kon die ok niet kriegen. En op et schip was et ien
en al bliedschop en vrolikhied, tot veer nao middernaacht. Zi'j lachte
en daanste mit, mit de dood in heur hatte.
De preens tuutte zien mooie bruid en zi'j speulde mit zien zwatte
haoren, en mit de aarms om mekeer henne gongen ze de prachtige tente in
en legden heur daor te ruste.
Et wodde stille op et schip, alliend de stuurman ston an et roer. De
kleine zeemeermin legde heur blaanke aarms op de reling en keek as ze
in et oosten et morgenrood zag, want de eerste zunnestraol, wus ze, zol
heur ommebrengen. Mar doe zag ze heur zussies uut de zee opstiegen,
krek zo bliek as zi'jzels. Heur mooie, lange haor fladderde niet meer
in de wiend, want et was ofknipt.
"We hebben et an de hekse geven om hulpe van heur te kriegen, zodat ie
vannaacht niet wegraeken zullen. Ze het oons een mes geven, hier, kiek
mar hoe scharp. Veur de zunne opkomt, moej' dat in et hatte van de
preens stikken en as zien waarme bloed dan op je bienen drupt, dan
gruuien die weer an mekeer tot een vissestat en woj’ weer een
zeemeermin, en dan kuj’ weer bi'j oons onder waeter kommen en kuj’
driehonderd jaor leven, veur ie in zoolt zeeschoem veraanderen zullen.
Haost je, hi'j moet wegraeken of ieje, veurdat de zunne opkomt! Oonze
oolde beppe het zoe'n verdriet dat heur witte haor uitgevallen is, zoas
et oonze onder de schere van de hekse valen is. Breng de preens omme en
komme weeromme! Haost je, ziej’ die rooie streep an de hemel? Over een
peer menuten komt de zunne op en dan moej' starven!" Ze slaekten een
wonderlike, diepe zocht en zonken in de golven.
De kleine zeemeermin trok et purperen klied van de tente an kaant. Ze
zag de mooie bruid mit heur heufd op de bost van de preens liggen te
slaopen en ze beug heur veurover, tuutte him op zien mooie veurheufd,
keek naor de hemel waor et morgenrood de hieltied straolender wodde,
keek naor et scharpe mes en richtte heur ogen doe weer op de preens,
die in zien droom zien bruid bi'j heur naeme nuumde. Zi'j alliend was
in zien gedaachten. En et mes trilde in de haand van de zeemeermin, en
doe gooide ze et hiel veer de golven in.
De golven gavven een rooie weerschien waor et mes daelekwam, et leek
wel as d'r bloeddruppels van de golven ofdrupten. Nog ien keer keek ze
mit halfbreuken ogen naor de preens en doe stotte ze heur van et schip
of in de zee, en ze vuulde hoe heur lichem in schoem oplost wodde.
De zunne steeg uut de zee op, de straolen vullen hiel zaachte en waarm
op et iezig koolde zeeschoem, en de kleine zeemeermin vuulde de dood
niet, ze zag de heldere zunne en boven heur zweefden honderden aorige,
iele schepsels. Ze kon de witte zeilen van et schip en de rooie wolken
an de hemel d'r deur henne zien. De stemmen van de aorige schepsels
weren melodienen, mar zo iel dat gien meenselik oor ze heuren kon,
liekemin as een meenselik oge ze zien kon. Zonder vleugels zweefden ze
deur de locht, deur heur eigen lichthied.
De kleine zeemeermin zag dat ze krek zoe'n lichem hadde as zi'j, et
kwam de hieltied meer uut et schoem omhogens. "Waor bin ik
terechtekommen?" vreug ze, en heur stemme klonk krek as die van de
aandere wezens, zo iel dat gien eerdse meziek et weergeven kunnen zol.
"Bi'j de dochters van de locht," zeden de aanderen. "Een zeemeermin het
gien onstarfelike ziel en kan die ok niet kriegen, behalven as ze de
liefde van een meenske wint. Van een vremde macht is heur iewige
votbestaon ofhaankelik. De dochters van de locht hebben ok gien iewige
ziel, mar zi'j kun d'r wel iene kriegen deur goeie daoden te doen. Wi'j
vliegen naor lanen waor de zoele pestlocht de meensken van kaant maekt,
en daor brengen we koelte. We verspreiden de geur van de bloemen deur
de locht en brengen verkwikking en genezing. Awwe driehonderd jaor
perbeerd hebben om zovule goed te doen awwe kunnen, dan krie’we een
onstarfelike ziel en hewwe pat an et iewige gelok van de meensken. Ie,
aarme, kleine zeemeermin, hebben mit je hiele hatte naor etzelde
streefd as wi'j. Ie hebben leden en alles verdreugen. Ie hebben je tot
de wereld van de lochtgeesten verheven. Now kuj’ jezels mit driehonderd
jaor goeie daoden een onstarfelike ziel bezorgen."
De kleine zeemeermin tilde heur deurschienende aarms op naor God zien
zunne en veur et eerst vuulde ze traonen. Op et schip was d'r alweer
leven en kebaol, ze zag de preens en zien mooie bruid, die heur
zochten. Weemoedig steerden ze naor et opbollende schoem, krek as ze
wussen dat zi'j heur in de golven stot hadde. Onzichtber tuutte ze et
veurheufd van de bruid, glimkte naor de preens en steeg mit de aandere
kiender van de locht op naor de rozerooie wolke die deur de locht
zweefde.
"Over driehonderd jaor zweven we et Keuninkriek van God binnen."
"Mar we kun d'r ok eerder kommen," fluusterde iene van heur.
"Onzichtber zweven we de huzen van de meensken binnen, waor kiender
binnen, en iedere dag dawwe een braaf kiend vienen dat zien oolden
wille geft en heur liefde verdient, verkot God oonze proeftied. Et
kiend wet niet awwe deur de kaemer vliegen en awwe dan van bliedschop
om et kiend glimken, wodt d'r een jaor van de driehonderd ofhaeld. Mar
awwe een stout of slecht kiend zien, dan moe'we goelen van verdriet en
iedere traon voegt een dag an oonze proeftied toe!"
© Piet/er Bult (vertaeling)