Man zuukt vrommes

Weeromme naor Verhaelen
Weeromme naor Stellingwarfs
Home


Man zuukt vrommes

In de prachtige tuun van Eden staot een man mit grote ogen van veralteraosie. Beurtelings kikt hi'j naor himzels en naor de wereld om him henne. Et is Adam, de eerste meenske. Die heerlike geuren, dat roezen van de bomen en et geklapwiek van een opvliegende voegel... Et is zo mooi. Veurzichtig zet hi'j zien voeten op et splinterni'je grös dat kriebelt tussen zien ti'jen.

"Heit God," fluustert hi'j eerbiedig, "Ik verbaoze mi'j zo. Wat is dit? Waoromme bin ik hier?"

En Heit God, die hiel dichte bi'j him is, zee vol liefde: "Dit is leven, mien kiend. Ik geef je disse tuun as leefruimte. Ie moe'n him bewarken en beweren..."

"Leven mit een opdracht?" daenkt Adam "Wat zal ik allemaole mitmaeken? Ik kan roeken, kieken, heuren, vulen..."

Om him henne beweegt van alles, hipt, springt, fladdert, kroept... Mmm! Interessaant! D'r vaalt een protte te onderzuken.

Wat een wereld. Wat een leven! Et iene mement ligt Adam op zien kni'jen veur een grote mieghimmelbulte en et aandere mement zicht hi'j een kevertien, dat ballegies rulen kan of een vissien, dat mit waeterdruppen schöt... Argens in een struke zitten een peer jonge voegelties luud te tsjilpen om eten, heur bekkies wiedwaegen eupen. De oolden vliegen an en of. Adam zien eigen maege begint van de weeromstuit ok te knorren. Zol d'r wat eten veur him wezen? Rondomme gruuit lekker fruit an de bomen, daj' zomar plokken kunnen. Hi'j lopt d'r op toe. Mar God hoolt him tegen.

"Waacht es even, Adam. Eerst moet ik je wat vertellen. Van alle bomen in de tuun maj' eten, ok van de Boom des Levens, daor in et midden van de tuun. Mar van de boom daornaost moej' beslist ofblieven. Et is de Boom van de Kennis van Goed en van Kwaod, want dan zuj' grif doodgaon,"

Hé, het God now wat maekt dat niet goed is? Iene boom waor aj' van dood gaon? Nee, heur! Dat niet. et Is krek as mit elektriciteit. De meenske moet d'r mit leren ommegaon. Hi'j moet leren kiezen. Et goeie doen en et verkeerde laoten. Adam overlegt bi'j himzels.

"Starven? Is dat soms opholen mit leven? Dat zol vreselik wezen. Dat wil ik niet."

Hi'j keert him risseluut van de Boom of. D'r bin genoeg aandere bomen om van te eten... bomen mit ronde vruchten, mit kleine vruchies, mit trosvruchten. Wat het God alles toch goed bedocht.

Hoge in et barglaand van Eden ontspringt een revier, die him, wat leger kommen, verpat in vier stromen. Rondomme waor aj' binnen in de tuun kuj' et waeter heuren kabbelen of broezen. Lekker verfrissend bin de kleine waetervallegies hier en daor. Op speciaole plakken kommen dieren drinken. Adam gaot d'r es even naor te kieken. Zi'j bin hielendal niet bange. Hi'j markt al vlogge dat ze alderdeegst doen wat hi'j ze zegt.

"Kom es hier," zegt hi'j tegen een dier mit gelige ogen en een grote bos manen om zien kop. Laot je tanen es kieken. De grote bek gaot geheurzem eupen. Adam betaast de stat es, et kwassien an et aende.

"Adam," heurt hi'j opiens God roepen, "Geef him mar een naeme."

Och wat aorig! Adam mag de dieren naemen geven.

"Ik nume je lieuw" zegt hi'j, "Ie zullen de keuning van alle dieren wezen."

Heit God het een protte wille mit Adam. Hi'j brengt nog vule meer dieren bi'j him, alderdeegst de voegels kommen anvliegen. allemaole kriegen zi'j een naeme. Dat is niet makkelik, heur! Ie moe'n goed kieken wat zoe'n dier dot en hoe zien kerakter is. Stelle je veur daj' een strandloper een roodbossien numen. Of een zeemeeuw een bosuil.

Adam zien bewondering veur God wodt de hieltied nog groter. Uut hiel de schepping ziej' zien wieshied. Op een geven mement markt Adam wat biezunders op. Dat was ok krek wat God him ontdekken laoten wol. Alle dieren bin tegere! Mannegien, vrouwgien, mannegien, vrouwgien. Mar waor is de meenske die bi'j him past? Hi'j daenkt niet meer an de dieren, mar kikt zukend in 't rond, ropt alderdeegst. De bargen weerkaetsen allienig zien eigen stemme.

"Dat de meenske zo allienig is is niet goed," zegt God. "Ik zal een vrouw veur him maeken, die bi'j him past."

Hi'j laot Adam in een diepe slaop valen. Veurzichtig, zonder een wonde te maeken nemt God iene van zien ribben en sluut zorgvuldig et plak weer dichte mit vleis. Hiervan bouwt Hi'j een vrommes. Fijner wodt zi'j, mooier, zachieser... Zi'j liekt op Adam, mar is toch aanders, ok in heur kerakter.

"Adam, wakker wodden," zegt God dan, "Kiek es!...

Twie straolende ogen kieken Adam an vanuut een knap gezichte mit een schitterende bos krullend haor. Adam wet niet wat hi'j zicht. Een vrommes veur him? Waor hi'j mit praoten kan, die krekt bi'j him past? Och, wat is hi'j bliede.

"Now, dank je wel, Heit God!" roept hi'j uut, wiels hi'j op heur toe lopt. "Dat is krekt waor ik naor zuke. Ik nume heur mannin."

Adam pakt heur kleine haand in zien grote knoesten en overgelokkig kuieren ze vot om now tegere God zien wieshied in de schepping te ontdekken...

God hoolt van Adam en Eva, ok as ze fouten maeken

Keuning en keuninginne. Dat weren Adam en Eva aenliks. Ze mochten heersen over de bomen, de bloemen en de dieren.

"Jim moe'n de tuun bewarken en beweren," zee Heit God. "Mar iene ding. Blief van de boom van Kennis van Goed en Kwaod of! Ie meugen d'r niet van eten, aanders zuj' grif starven. Begrepen?"

Adam en Eva nikten. Biester muuilik was dat niet. D'r was zovule te ontdekken. Een hagedisje, dat zwemmen kon of een hertje mit een jonge... Ze stonnen de hieltied weer verbaosd van God zien wieshied en goeie zorgen. En wat was et mooi as God bi'j heur was, mit heur kuierde en alles besprak.

Iéne was d'r, die de baand tussen God en zien kiender stokkend maeken wol. Et was saotan, een opsternaote engel, die in plak van God de baos wezen wol. En de slange, et slimste dier van et veld, wol him daorbi'j wel een haantien helpen.

Op een dag gaon Adam en Eva naor et midden van de tuun, waor de boom des Levens en de Boom van Kennis van God en Kwaod staon. De slange hoolt heur goed in de gaten. Zogauw hi'j markt dat Eva allienig staot, kronkelt hi'j naor heur toe.

"Meugen jim van gien iene boom eten?" vragt hi'j wat mierkerig.

Eva dri'jt heur verbaosd om. Praot de slange?

"Ja heur! We meugen van alle bomen eten," zegt ze. "Allienig niet van die boom daor, aanders zullen we starven."

Minaachtend dri'jt de slange zien smalle kop mit de koolde ogen opziede. Zien spleten tonge flut henne en weer.

"Tsss... starven? Welnee! God wet alledaegs, dat aj' daorvan eten, ie krek as Him wezen zullen. Dan ken ie goed en kwaod!"

Eva blift as an de grond naegeld staon. Wat zegt de slange now? Zol God et daorom verbeuden hebben? Ze bekiekt de boom nog es. Hi'j zicht d'r hiel gewoon uut. De vruchten lieken sappig en zuuite. Veurzichtig stikt zi'j iene vinger uut om te vulen of ze riepe binnen.

"Wat doe ie?"

Et is Adam die aachter heur staot.

"Ie meugen niet an die boom kommen, weej' wel?" zegt hi'j vermanend. Eva legt him uut wat de slange zegd het. Daor kikt Adam wel van op. Zol God heur echt dom holen willen, zodat zi'j niet zoas Him wodden zullen? Wiefelend bekieken ze de boom nog es van alle kaanten. Niks biezunders an te zien. Langelaeste hakt Eva de kneup deur. Zi'j plokt risseluut twie vruchten en geft d'r iene van an Adam. As ze d'r een hap uut neumen hebben, weten ze et grif... De slange het leugen.

Zaachte roezen de bomen in de aovendkoelte. Heit God kuiert deur de tuun. Hi'j zuukt zien kiender op. Waor zitten ze toch?

"Adam, Eva, waor bin jim?" ropt Hi'j een peer keer. Aendelik geven ze antwoord vanuut de bossies, waorin ze votkreupen zitten.

"Wi'j vienen et zo halvewies dat wi'j naekend binnen..." zeggen ze.

Beschaemzem kommen ze te veurschien.

Och kiek toch! Om heur middel hebben ze schölken kneupt van viegeblaeder.

"Wie het jim wiesmaekt daj'm naekend binnen?" vragt God streng. "Hej'm soms van die boom eten, waorvan Ik jim verbeuden hebbe te eten?"

Eva begint te goelen en Adam verontschuldigt him.

"Dat vrommes, die jow mi'j geven hebben, die het mi'j van de vrucht eten laoten." zegt hi'j.

"De slange het mi'j bedreugen," snikt Eva.

Ja, daor zit de slange. Doodstille, zien kop ofwended, zien ogen dichte. Och, hi'j haat God.

"Ie slange," zegt God poer lelk, "Vervluukt bin ie. Van now an zul ie op je boek kroepen en stof in je bek kriegen, zolange aj' leven. En ie, Saotan... Ik zal vi'jaandschop zetten tussen jow en et vrommes, tussen de meensken die jow dienen willen en heur naokommelingen. Iens zal d'r iene geboren wodden, die jow kop vergriemen zal, hoewel ie zien hiele vergriemen  zullen."

Adam en Eva heuren disse woorden en vergeten ze nooit meer. O ja, Heit God blift van heur holen, ok al moet Hi'j heur streng straffen veur wat ze daon hebben. Piene en verdriet zullen ze ondervienen. De eerde zal vol stiekels en distels wezen. Adam zal zwoegen moeten veur zien daegeliks stokkien bolle en ze zullen beiden starven. Now ze krek as God wodden binnen en goed en kwaod kennen, meugen ze vanzels niet meer bi'j de boom des Levens kommen. God stuurt heur vot uut de tuun. Een engel mit vlammend zwaord moet de toegaank be

Over de woeste hoogvlakte toffelen Adam en Eva. Zi'j bin gien keuning en keuninginne meer. Dat is biester begrotelik. Mar toch... van ien ding bin ze wis. God hoolt nog de hieltied hiel vule van heur, Want Hi'j maekte zels waarme kleren veur ze van schapenvachten. Eva aait zaachte over et krullegiesbont en zegt troostend tegen Adam, wiels zi'j zien haand pakt: "Ik hope mar dat die man, die God beloofd het, vlogge komt."


© Piet/er Bult