Negen levens, drie dodens

Weeromme naor Essays
Weeromme naor Stellingwarfs
Home


Negen levens, drie dodens...

D'r wodt vaeke zegd dat een katte wel negen levens het. Minder bekend is et dat een meenske - alderdeegst de geest van een meenske - drie dodens starven moet. Marguerita Porete (in 1310 tiedens de inkwiesisie op de braandstaepel ommebrocht) zee et ongeveer zo:

Naost de zeuven staoten van genaode, is die d'r van de 'drie doden en drie levens'. De ziel moet driemaol een dood starven om altied opni'j geboren te wodden in een leven dat dichterbi'j de volmaekthied staot.

De eerste dood is de 'dood an de zunde', waornao et 'leven van genaode' leeft wodden kan. Disse zielen holen heur an de geboden mar holen ok nog van heur gemak en eigen veurdiel, ze wodden 'gens marchans of villains' nuumd. De beschrieving van dit leven lopt geliek op mit de eerste staot van de ziel.

Nao de twiede dood koj' in de twiede, de dadde of de vierde staot terechte. Dit is de 'dood an de netuur', waoruut et 'leven van de geest' geboren wodt. Dit leven wodt kenmarkt deur verstarving van lichem en geest, beoefening van de deugden en goeie warken en een gunteren naor et naovolgen van et lieden van Christus. Porete het et o.e. over et 'branend gunteren van de wil van de geest', waorin de ziel verstarving, schaande, aarmoede en tamtaosie zuukt, in de zaachte affeksie tot God. Dit leven van de geest kan twie gedaontes annemen, waorbi'j de iene hoogstaonder is as de aandere. De eerste vorm is die van 'les periz' (zi'j die vergaon). Dissen mienen dat d'r gien beter leven is as dat van de deugd en de matteldood en heur sitewaosie komt overien mit de twiede staot van genaode. Mar de twiede soort meensken, 'les marriz' (de verdwaelden), begriepen dat d'r nog een betere staot is as heures en die zuken ze algedurig, heurzels as verdwaeld beschouwende. Ze bin in de dadde of vierde staot.

De dadde dood, bi'j slot van zaeke is de 'dood van de geest', volgd deur et 'goddelik leven'. Dit is et leven van de vri'je en verdistreweerde ziel uut de vuufde en zesde staot en et veurnaemste kenmark d'r van is et niet-willen.


Biebelvertaelen, beginne d'r mar niet an...


© Piet/er Bult