Opmaeken
Weeromme naor Essays
Weeromme naor Stellingwarfs
Home
Opmaeken
Op 't heden drok doende mit de opmaek, zeg mar, et tot op punties en
komma’s drokklaor maeken van de Biebel. Dat is nog een hiel kerwei en
nao et opmaeken moet d’r vanzels ok nog es weer konterleerd wodden. Dat
is dan mar zo...
Zo, onder et opmaeken kowwe vanzels ok nog wel es wat tegen dao’we toch
nog es weer een ure mit in de hangmatte liggen moeten zoas laestdaegs
bi’jglieks doe’we et ‘reidaansen’ es weer tegenkwammen.
Een 'rij' is een Nederlaanse ‘riegel’ en een 'rei' een soort van rondedaans.
Een ‘rei’ is vanoolds een koor in een tenielstok, een groep daansers
die een rondedaans uutvoeren mar ok wel een latte die een timmerman of
stukadoor bruukt om wat recht of slicht of te strieken.
Een ‘rij’ het altied wat mit een rechte riegel van meensken, dingen of aandere zaeken te maeken, van wat op 'e riegel zetten.
Awwe et dan in et Nederlaans goed veur et benul hebben zol et
overzetten naor et Stellingwarfs toe een ienvooldige zaeke wezen
moeten, zoj' zeggen.
Jammer, oons prachtige Woordeboek kent veur ri'j zokswat as rejaol in
et gebruuk: ie moe’n niet zo ri’j mit je centen wezen. Ik zol d’r mar
niet te ri’j dong over stri’jen mit dit weer.
Veur ri'je kent et Woordeboek de eerdernuumde latte van een bouwvakker en ok een balke boven in een koestal.
Bi'j rei en reie verwist et naor ri'je en bi'j rij naor de bekende riegel.
Dit verschiensel (misverstaand) kowwe in et Nederlaans ok geregeld tegen wiels d'r toch zoe'n groot verschil is.
Ra, ra, reer: Krek onder ‘rij’ kowwe ok de 'rijbalke' (balk waaraan de
stalpalen aan de bovenkant zijn vastgemaakt) ok weer tegen die we ok al
in betekenis twieje van ri'je zien..!
We vienen gien Stellingwarfs woord veur de Nederlaanse 'reidans' en now
zitten we dan ok mit de vraoge as dat now reidaans, ri'jdaans,
ri'jedaans of rijdaans wodden moet. We keuzen veur 'reidaans', veural
om een dudelik onderscheid te maeken mit wat dat mit een riegel te
maeken het, want een reidaans is gien rechte mar een rondedaans...
Mar vlogge naor de volgende bladziede en nog mar vuuftienhonderd te gaon…
© Piet/er Bult